Oddolne inicjatywy dla zachowania bioróżnorodności poprzez małą retencję i zadrzewienia

Projekt ma na celu poprawę środowiska naturalnego w skali lokalnej, wzmocnienie aktywności i mobilizację społeczności lokalnych do udziału w inicjatywach rozwiązujących lokalne problemy środowiskowe, a także integrację społeczności i samorządów wokół zrównoważonego wykorzystania walorów przyrodniczych w rozwoju lokalnym.

Inicjatywy zlokalizowane są na obszarach województwa dolnośląskiego i opolskiego.

Projekt przyczyni się do odtwarzania, zagospodarowania i pielęgnacji miejsc o istotnym znaczeniu dla zachowania siedlisk wodnych, podmokłych, zadrzewień i nieużytków mających szczególne znaczenie dla środowiska przyrodniczego i małej retencji w skali lokalnej.

Okres realizacji  2017 – 2018

Finansowanie NFOŚiGW

• Ożywiamy starorzecze w Lubiążu
• Ogród Zmysłów i Smaków w Chrzanowie
• Przyrodnicza odnowa stawu w Gogołowicach
• Przywracanie starych odmian drzew owocowych w krajobrazie Stoszowic
• Smardziański zakątek wszystkich istot
• Oczko w głowie Wyszęcic
• Nasz wodny zakątek w Turzanach
• Piękne stawy w Małuszowie
• Przywrócenie walorów przyrodniczych oczka wodnego w parku podworskim w Rui
• Zwiększenie bioróżnorodności na terenie parku w Wojcieszowie Górnym,
• Działania z zakresu identyfikacji i kształtowania potencjału zasobów przyrodniczych Bolkowa
• Odtworzenie zdegradowanych siedlisk przyrodniczych w miejscowości Rogoźnik
• Zielona interwencja  – utworzenie mini-arboretum w Wądrożu Wielkim
• Deszczowy ogród – niebieski recykling wody na terenie Rodzinnego Ogrodu Działkowego “Pod Pająkiem” w Legnicy
• Przystosowanie dawnego stawu młyńskiego na cele małej retencji w Kuźniczysku
• Aleja Słowika w Proślicach

Głównym celem inicjatywy było odżywienie starorzecza otaczającego Pocysterski Zespół Klasztorny w Lubiążu. W ramach jej realizacji dokonano remontu zastawki oraz przepustów, w celu zatrzymania wody w starorzeczu (głównie opadowej i powodziowej), co przyczyni się do zachowania różnorodności wśród gatunków związanych z tym siedliskiem oraz stanowiło działanie adaptacyjne do zmian klimatu, tj. zjawisk powodzi i suszy w Dolinie Odry. W ramach inicjatywy wybudowano także drewniany podest widokowy, który wraz z zamontowaną tablicą informacyjną stanowi doskonały elementem do edukacji przyrodniczej dla mieszkańców i odwiedzających pocysterski kompleks klasztorny. W celu ożywienia starorzecza zamontowano także 5 szt. budek dla ptaków.

Towarzystwo Miłośników Bolkowa zrealizowało inicjatywę dla środowiska, której celem było wzbogacenie potencjalnych siedlisk dla tych grup zwierząt, których w wyniku prowadzonych cięć drzewostanu i podszytu, populacja została zubożona. Na początku zostały wytypowane tereny do nasadzeń oraz lokalizacji budek dla ptaków i nietoperzy. Następnie społecznie posadzono 10 drzew i 200 krzewów, zawieszono 10 budek dla ptaków i 10 dla nietoperzy, zrekonstruowano przedwojenne poidło ptasie w parku miejskim oraz zamontowano tablicę informacyjną ukazującą rolę krzewów rodzimych w krajobrazie miasta. Jednym z zadań zrealizowanych w wyniku inicjatywy była także inwentaryzacja dendrologiczna oraz przygotowanie i złożenie wniosku o uznanie za pomnik przyrody 3 drzew – dębu szypułkowego, cisa pospolitego i klonu pospolitego.

Mieszkańcy Wądroża Wielkiego zrealizowali inicjatywę, której głównym celem było zwiększenie potencjału przyrodniczego miejscowości poprzez stworzenie na istniejącym nieużytku mini-arboretum. W ramach inicjatywy dokonano nasadzeń różnorodnych gatunków drzew (30 szt.) oraz krzewów (230 szt.). Każdy gatunek roślin zaopatrzony został w tabliczkę identyfikacyjną z nazwą gatunkową. Ponadto przygotowano ścieżkę umożliwiającą poruszanie się po terenie mini-arboretum, zamontowano tablice edukacyjno – informacyjne (2szt.), budki dla nietoperzy (4szt.), stół z ławką oraz stojaki na rowery.

W ramach projektu koordynowanego przez Fundację Ekologiczną „Zielona Akcja” członkowie Stowarzyszenia Wspierającego Osoby Niepełnosprawne Miłek zrealizowali inicjatywę dla środowiska, finansowaną ze środków NFOŚiGW, której głównym celem było zwiększenie bioróżnorodności na terenie parku w Wojcieszowie Górnym. W ramach inicjatywy społecznie uporządkowano park, dokonano nasadzeń drzew(15 szt.), krzewów (50 szt.) oraz bylin (50 szt.). Nasadzenia rodzimych kwitnących i owocujących gatunków roślin stanowić będą doskonałą bazę pokarmową dla ptaków oraz owadów, z kolei roślinność wodna zapewni siedlisko życia cennym gatunkom płazów i bezkręgowców. Ponadto zakupiono sprzęt (kosę spalinową) do regularnego wykaszania wilgotnej łąki będącej siedliskiem motyli, w tym gatunków chronionych. W celach edukacyjnych na terenie parku zamontowano także tabliczki stanowiskowe opisujących m.in. rosnące w parku gatunki drzew.

Członkowie Stowarzyszenia Chrzanowy Ogród zrealizowali inicjatywę, której głównym celem było przygotowanie infrastruktury ścieżki edukacyjno-przyrodniczej w Ogrodzie Zmysłu i Smaków w Chrzanowie. W ramach inicjatywy utworzono ścieżkę wysypana kruszywem, dokonano nasadzeń rodzimych kwitnących gatunków drzew (10 szt.) oraz krzewów i bylin (400 szt.), które stanowić będą doskonałą bazę pokarmową dla owadów zapylających oraz ptaków. Ponadto zamontowano tablice edukacyjno – informacyjne (3szt.), domki dla owadów (3szt.) oraz ławki (4 szt.), które będą służyły do odpoczynku dla korzystających ze ścieżki.

Celem inicjatywy było przystosowanie dawnego stawu młyńskiego na cele małej retencji w Kuźniczysku. W ramach inicjatywy zabezpieczono faszyną brzeg zbiornika przed osuwaniem się ziemi. Na terenie wokół stawu posadzono drzewa, krzewy, byliny miododajne oraz stworzono łąkę kwietną. Ponadto zmontowano domki/budki lęgowe dla ptaków, nietoperzy, owadów oraz drewniane platformy dla zwierząt. Dodatkowo, utworzono infrastrukturę edukacyjną złożoną z pomostu obserwacyjnego, tablicy edukacyjno-informacyjnej, tabliczek stanowiskowych, ławek, koszy oraz stojaka na rower.

Celem inicjatywy było stworzenie wysepki bioróżnorodności poprzez rekultywację zbiornika wiejskiego położonego wśród pól uprawnych. W ramach inicjatywy umocniono i zabezpieczono brzegi zbiornika. Na terenie wokół zbiornika posadzono rodzime gatunki drzew, krzewów, byliny oraz stworzono łąkę kwietną. Ponadto zamontowano budki lęgowe dla ptaków oraz budki dla nietoperzy. W ramach inicjatywy utworzono także miejsce na ognisko z prostymi ławkami oraz ścieżką wysypaną żwirem.

Mieszkańcy wsi społecznie przygotowali i oczyścili teren wokół stawu. Wynajęto koparkę do oczyszczenia stawu i udrożnienia dopływu wody. Zasadzono drzewa owocowe, dzięki czemu wzbogacono teren o rośliny kwitnące i owocujące, będące doskonałą bazą pokarmową dla ptaków, nietoperzy oraz owadów. Ponadto na drzewach zmontowano budki lęgowe dla ptaków. Dodatkowo, utworzono miejsce rekreacyjno-edukacyjne złożone z altany, ławek, kosza na śmieci, lampy solarnej oraz tablicy edukacyjnej informującej o wartościach przyrodniczych parku w Proślicach

Mieszkańcy wsi społecznie dokonali modernizacji i remontu infrastruktury edukacyjnej na ścieżce dydaktycznej przy stawie wiejskim. Przy pomocy zakupionych materiałów do konserwacji drewna i narzędzi zabezpieczono tablice, ławki, stoły, molo. Przy pomocy zakupionej kosy spalinowej, wykoszono zarastające brzegi stawu. Wokół stawu posadzono nowe rodzime gatunki krzewów i bylin, w liczbie 100 szt., które wzbogacą bioróżnorodność stawu. Mieszkańcy w miejscu realizacji inicjatywy zamontowali 4 ławki, tablicę edukacyjną dotyczącą bioróżnorodności stawu oraz 12 szt. budek dla nietoperzy.

Mieszkańcy wsi i uczniowie szkoły w Stoszowicach społecznie pomagali w nasadzeniu 300 szt. drzew owocowych. Posadzono czereśnie, wiśnie, jabłonie i grusze. Mieszkańcy wsi i uczniowie w miejscu realizacji inicjatywy zamontowali także 4 ławki oraz 2 tablice edukacyjne dotyczące bioróżnorodności alei śródpolnej.

Mieszkańcy wsi społecznie przygotowali i posprzątali teren wokół stawu oraz nasadzili nowe, rodzime gatunki drzew – 40 lip i 200 szt. rodzimych, kwitnących krzewów i bylin. Staw zarybiono rodzimymi gatunkami ryb o wadze 350 kg. Do stawu wpuszczono m.in. gatunki ryb tj. karaś złocisty, lin, sandacz, szczupak, okoń. Mieszkańcy w miejscu realizacji inicjatywy zamontowali 4 ławki oraz 2 tablice edukacyjne dotyczące bioróżnorodności stawu oraz 24 szt. budki dla ptaków i 24 szt. budki dla nietoperzy.

Użytkownicy ogrodów działkowych posadzili wokół świetlicy 10 szt. cisów i 20 szt. rodzimych, kwitnących krzewów. Przy świetlicy zamontowano 2 gabloty, w których będą umieszczane materiały edukacyjne nt. wartości przyrodniczych ogrodów działkowych. Ustawiono 10 szt. pojemników na wodę, do których zamontowano wodopojów dla zwierząt. Wodopoje te będą funkcjonowały w okresie wiosna – jesień jako źródło wody dla dzikich zwierząt. Ponadto, do świetlicy zakupiono 4 szt. ławostołów do celów prowadzenia edukacji przyrodniczej.

Mieszkańcy wsi społecznie przygotowali i posprzątali teren wokół stawu oraz nasadzili nowe, rodzime gatunki drzew, lipy. Rewitalizacja 0,1 ha stawu, polegała na usunięciu mułu z dna zbiornika i jego pogłębieniu oraz faszynowaniu brzegów. W najgłębszym punkcie zbiornika umieszczono karpę korzeniową wzbogacającą siedlisko stawu dla ryb i płazów. Wykonano montaż 50 m ogrodzenia wokół stawu, zabezpieczającego przed zadeptywaniem brzegów. Mieszkańcy zamontowali 2 ławki oraz tablicę edukacyjną dotyczącą bioróżnorodności stawu.

Mieszkańcy wsi społecznie przygotowali i posprzątali teren wokół stawu, a także odmuli rów zasilający staw w wodę. Rewitalizacja 0,2 ha stawu, polegała na usunięciu mułu z dna zbiornika i jego pogłębieniu oraz skarpowaniu brzegów. Wykonano naprawę przepustu piętrzącego wodę poprzez montaż elementów betonowych. Wokół stawu posadzono 10 szt. klonów oraz płożące krzewy i byliny, które zapobiegną rozmywaniu brzegów stawu. Każdy gatunek roślin zaopatrzony został w tabliczkę identyfikacyjną z nazwą gatunkową.

Mieszkańcy wsi społecznie przygotowali i posprzątali teren wokół stawu, a także usunęli suche gałęzie i krzewy i rozplantowali ziemię pod nasadzenia roślin. Okolice przepustu zostały oczyszczone z mułu. W okolicy stawu zostały zamontowane kosze na śmieci oraz tablice edukacyjne na temat roślinności i zwierząt występujących w stawie. Posadzono rodzime gatunki drzew owocowych w różnych odmianach oraz kwitnące krzewy i byliny. Ubogie w roślinność brzegi stawu wzbogacono mieszanką łąki kwietnej.

Mieszkańcy wsi społecznie przygotowali i posprzątali teren wokół stawu. Oczyszczono rów melioracyjny, doprowadzający wodę do stawu, a także wykonano faszynę, podwyższając jego brzeg, co zapewni nagromadzenie większej ilości wody w zbiorniku, zapewniając w okresach suszy przetrwanie zwierząt w nim żyjących. Brzegi 0,15 ha zbiornika zostały tak wyprofilowane, aby zapewnić dogodne zejście dla płazów. Okolice stawu zostały wyrównane pod zasiew i nowe nasadzenia, m.in. usunięto podrost inwazyjnej robinii akacjowej. Na drzewach zamontowano budki dla owadów, ptaków i nietoperzy oraz karmniki. Przy stawie zamontowano tablicę edukacyjną o wartościach przyrodniczych Rui. Na koniec prac zarybiono staw, wpuszczając 66 kg narybku pochodzącego z lokalnych hodowli m.in. karaś złocisty, lin i sandacz.